Kusza, jako orê¿ bitewny, nie jest po¶wiadczona ¼ród³owo na terenie ³aciñskiej Europy od V do schy³ku X wieku. Pierwsze wzmianki na jej temat pojawiaj± siê w ¼ród³ach francuskich pod koniec tego w³a¶nie stulecia. Przyjmuje siê równie¿, ¿e kusza by³a niemal na pewno stosowana w bitwie pod Hastings w 1066 roku. Mo¿na te¿ przyj±æ, ¿e rozpowszechni³a siê w Europie na przestrzeni XI i XII wieku. Kusza stanowi³a w sprawnych rêkach bardzo gro¼n± broñ, posiada³a bowiem ogromn± – jak na owe czasy – si³ê penetruj±c±, du¿± celno¶æ i by³a w stanie zabiæ cz³owiek z dystansu nawet 350 metrów! Jej g³ównym minusem by³a stosunkowo niska szybkostrzelno¶æ oraz do¶æ skomplikowany proces nabijania broni. Pomimo tego, wykorzystywano j± nie tylko w oblê¿eniach, ale te¿ w otwartym polu, a za wysoce cenionych ¿o³nierzy zaciê¿nych bieg³ych we w³adaniu t± broni± postrzegano zw³aszcza kuszników genueñskich. Warto dodaæ, ¿e w pó¼nym ¶redniowieczu (XIV-XV w.) kusznicy czêsto wspó³pracowali z pawê¿nikami, czyli ¿o³nierzami nosz±cymi tarcze, maj±cymi chroniæ kuszników. Kusza ust±pi³a na polach bitew miejsca arkebuzom, a pó¼niej muszkietom, na prze³omie XV i XVI wieku.
Przyjmuje siê, ¿e w okresie wczesnego ¶redniowiecza (V-X w.) w ³aciñskiej Europie, na polach bitew dominowa³a kawaleria, której szar¿e nierzadko rozstrzyga³y o losach batalii. Piechota w tym czasie, choæ znacz±ca liczebnie, by³a traktowana drugorzêdnie. Jednak ju¿ w pe³nym ¶redniowieczu (XI-XIII w.) ten obraz zacz±³ bardzo powoli ulegaæ zmianie, aby XIV-XV wieku zmieniæ siê znacz±co. W pó¼nym ¶redniowieczu piechota do¶æ skutecznie by³a w stanie zmagaæ siê z rycersk± przede wszystkim kawaleri±. Dwóch znacz±cych przyk³adów dostarcza wojna stuletnia (1337-1453), kiedy to pod Crecy (1346 r.) oraz Azincourt (1415 r.) angielscy ³ucznicy powstrzymali szar¿e francuskiej kawalerii i niemal samodzielnie przes±dzili o wynikach tych batalii. Jednocze¶nie jednak, sposób prowadzenia walki piechoty zmienili Szwajcarzy, którzy stosowali taktykê najczê¶ciej ofensywn±, a si³ê swej wysoce zdyscyplinowanej piechoty opierali przede wszystkim na broni kolnej – przede wszystkim pice. Przyk³adem mo¿e byæ chocia¿by bitwa pod Sempach z 1386 roku. Warto te¿ pamiêtaæ o bitwach toczonych przez husytów, którzy dziêki wykorzystaniu m.in.: taboru czy prymitywnej jeszcze broni palnej byli w stanie zadawaæ kawalerii znacz±ce pora¿ki na polach bitew. Owe zmiany, dokonuj±ce siê w taktyce oraz uzbrojeniu piechoty na przestrzeni XIV-XV wieku sprawi³y, ¿e w zachodniej Europie na pocz±tku epoki nowo¿ytnej to piechota bêdzie „królow± pól bitewnych”.
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz siê w tysi±cach produktów?
Zapoznaj siê z poni¿szymi materia³ami, mo¿e rozja¶ni± Ci sprawê.
Chcesz pój¶æ krok dalej i uczyniæ swoje dzie³o nieszablonowym, dodaj±c maksimum detali, aran¿uj±c ciekawe dioramy, tworz±c niestandardowe wersje? Dowiedz siê wiêcej na temat