Zmywanie farb z modelu

Po co?
W modelarstwie jak to w życiu czasem jest tak, że coś nam nie wyjdzie lub nie jesteśmy w pełni z czegoś zadowoleni. Po skończeniu naszego model czasem napływa do głowy myśl - zrobiłbym bo go o wiele lepiej. O ile w samym składaniu modelu można coś poprawić lub dociąć, wyszlifować, to powierzchnia lakiernicza czasem musi być zmyta.
Czasami nawet nie ma wyjścia bo farba którą malujemy może być wadliwa i dać powierzchnie chropowatą, nieestetyczną lub ze skazami, co jak wiadomo bardzo wpływa na odbiór końcowy modelu. Przykładowo powierzchnia chropowata może nam zepsuć resztę zabiegów takich wash czy kalkomanie więc trzeba zmyć farbę. Jeżeli się pomylimy i model pomalujemy tą farba co nie trzeba, aby uniknąć grubości powłoki nałożonej na model wielu modelarzy też zmywa farbę nawet jeżeli powierzchnia jest gładka i bez skaz.
Niemniej jednak nie należy też zapominać o renowacji starych modeli które popełniliśmy jakiś czas temu. Zamiast to wywalać do kosza bo ostają od innych modeli, może czasem warto kupić specyfik który zmyje farbę i dać modelowi "drugie życie"?

Porady przed zmywaniem

Należy zachować ostrożność podczas pracy z płynami
Zanim przystąpimy do tego etapu należy pamiętać o tym aby przygotować miejsce w którym będziemy przeprowadzać zmywanie farby. Dobrze jest gdy robimy to wszystko na podwórzu, wiele zmywaczy wydaje nie przyjemy zapach, do tego dochodzi kwestia czystości. Zmywając farbę z modelu w pokoju możemy pochlapać całe ściany dlatego też róbmy to w pomieszczeniu które ma użytek ogólny (garaż, piwnica, strych itd.).
Jak wspomniałem zmywanie to proces w którym operujemy cieczami które mogą odpryskiwać na nas, należy też założyć na siebie jakieś robocze ubranie, okulary ochronne i rękawice.
Kolejną rzeczą jest to, że większość płynów zmywa nie tylko farbę ale także kleje którymi był sklejony model, włącznie z klejami CA (cyjanoakrylowymi) oraz szpachlę. Należy się także nie dziwić gdy w pojemniku będziemy mieli zamiast modelu, jego części.

Opis płynów

W zależności od farby, jaka jest na modelu który mamy poddać zmywaniu wyróżniamy parę płynów do stosowania uniwersalnego które pozbywają się farb akrylowych i emaliowych, są to:

Zmywacz do paznokci



Koniecznie w szklanej butelce nie kolorowej, plastikowej!
Musi nie zawierać Acetonu!

Chociaż ma bardziej zastosowanie w kosmetykach jest to jedna z najszybciej działających substancji. Nałożony patyczkiem higienicznym od razu zmywa farbę emaliową jak i akrylową nie niszcząc plastiku*
Jest wygodny z stosowaniu lecz nie można nim zmywać farby w przeźroczystych elementów (matowieją). Jest on bardziej przeznaczony do małych/średnich elementów, które można zmywać przy pomocy wacików, patyczków higienicznych, szczoteczek do zębów oraz pędzelków w trudno dostępnych miejscach. Zapach jest drażniący. Stosuję go także do czyszczenia aerografu.
Koszt to około 1.50zł za buteleczkę.
* Przed zmywaniem należy zawsze wypróbować zmywacz na jakiejś ramce wytryskowej która pochodzi od modelu na którym na być zmywa farba. Należy zaobserwować czy nie topi się plastik. Zmywacze które zawierają aceton na 80% będą topić i deformować plastik.



Zmywacz Wamod



Dobrą substancja jest zmywacz Wamod który ma ogóle zastosowanie w modelarstwie do zmywania. Można nim zmywać szpachle, farbę bądź czyścić aerograf. Nalewamy go pojemnika po czy zanurzamy w nim model, po paru dniach zmywa farbę emaliową jak i akrylową nie niszcząc plastiku lecz delikatnie wpływając na jego właściwości. Niestety Wamod powoduje osłabienie plastiku przez co jest on bardziej podatny na zmywanie. Lecz nie należy się tym przejmować zmywając farbę z modelu pierwszy raz. Przy 3-4 razie faktycznie plastik może popękać. Jest wygodny z stosowaniu lecz przeźroczyste elementy lekko
matowieją. Jest on przeznaczony do dużych elementów lub całych modeli, które można zmywać przy pomocy wacików, patyczków higienicznych, szczoteczek do zębów oraz pędzelków w trudno dostępnych miejscach. Zapach jest dosyć przyjemny. Stosuję go także do czyszczenia aerografu.
Koszt to około 8zł za butelkę.

Dot-3



Mechanikom znany jako płyn hamulcowy.
Jest bardzo dobrym płynem o świetnych właściwościach. Bardziej przeznaczony do farb akrylowych ale po pewnym czasie zmywa także emalie. Przeznaczenie oraz użycie jest podobne jak w przypadku Wamodu, czyli model zanurzamy w płynie i czekamy parę dni. Nie uszkadza on plastiku, ma bardziej tłustą konsystencję. Można nim zmywać farby z przeźroczystych elementów. Zapach jest dosyć przyjazny. Płyn Dot-3 jest do użycia jednorazowego, to pierwszym zmywaniu farby specyfik traci swoje właściwości i jest bezużyteczny.
Koszt to około 13zł za butelkę.

Płyny przeznaczone do zmywania farb akrylowych.

Cleanlux



Znany jako zmywacz do Sidoluxu.
Jest bardzo dobrym płynem o świetnych właściwościach. Przeznaczony tylko do farb akrylowych. Przeznaczenie oraz użycie jest podobne jak w przypadku Wamodu, czyli model zanurzamy w płynie i czekamy parę dni. Nie uszkadza on plastiku, ma wodnistą konsystencję. Można nim zmywać farby z przeźroczystych elementów. Zapach jest bardzo przyjazny. Można go rozcieńczać wodą ale dla szybszego efektu nie trzeba bo i tak nie uszkodzi plastiku.
Koszt to około 13zł za butelkę.

Płyny przeznaczone do zmywania farb emaliowych

Kret




Jest średnim płynem o średnich właściwościach. Przeznaczony tylko do farb emaliowych. Przeznaczenie oraz użycie jest podobne jak w przypadku Wamodu, czyli model zanurzamy w płynie i czekamy parę dni. Może on uszkodzić lub zdeformować plastik, ma wodnistą konsystencję lub występuje w formie granulatu. Można nim zmywać farby z przeźroczystych elementów. Zapach jest bardzo przyjazny. Można go rozcieńczać wodą. Czasem nie zmywa farby. Przy tym środku trzeba zachować ostrożność i odpowiednio zabezpieczyć się ochronnym ubraniem!
Koszt jest zmienny w zależności od rodzaju.

Do zmywaczy farb emaliowych zaliczamy także wszelkie rozcieńczalniki olejne (benzyna ekstrakcyjna, benzyna do zapalniczek itd. Działają one raczej wtedy gdy farba jest świeża.
Oczywiście rozcieńczalników typu Nitro nie należy używać!

Zmywacze do farb akrylowych są przyjazne ale skóry i nie powodują uszczerbku na zdrowiu człowieka.

Proces zmywania

Opiera się on na działaniu chemicznym, czyli w/w płyny oraz działaniu mechanicznym.
Pierwszym etapem jest nalanie do jakiegoś ,pojemnika w którym mieści się nasz model, płynu który nam najbardziej odpowiada (oczywiście przy zachowaniu zasada akryl, emalia).
Model ten zanurzamy w płynie po czym zostawiamy go i czekamy aż farba zacznie się łuszczyć. Dobrze jest gdy sprawdzamy po dzień czy farba zaczyna już odpadać. Gdy farba łuszczy się tak, że można odsłonić goły plastik modelu należy model wyjąć i postawić koło pojemnika z nalanym płynem. Bierzemy wtedy szczoteczkę do zębów i przecieramy model z farby po jakiś czas zanurzając szczoteczkę w płynie. Szczoteczka ładnie wybiera farbę z zakamarków oraz linii podziału. Podczas 'szczotkowania" model może nam "wystrzelić" jakaś cześć która została wyrzucona przez szczoteczkę dlatego też należy zachować uwagę aby nie pogubić części.
Po ogólnym przeczyszczeniu powierzchni, płaskie obszary czyścimy jakąś szmatką. Miejsca trudno dostępne płaskim pędzlem a mniejsze powierzchnie patyczkami higienicznymi. Na wyczyszczonej powierzchni zostaną zabarwienia ale nie jest to nic groźnego i po warstwie nowej farby znika.

Po wyczyszczeniu modelu..

Oczywiście trzeba powtórzyć wszystkie procesy takie jak odtłuszczanie, składanie i szpachlowanie. Jak wspomniałem płyny usuwają klej i szpachle, ponadto trzeba model dokładnie odtłuścić oraz odstawić do wyschnięcia.

Powodzenia!