Bitwa nad Sommą została stoczona w okresie od 1 lipca do 18 listopada 1916 roku. Jest uznawana za jedną z najkrwawszych i najcięższych bitew I wojny światowej. W bitwie walczyły przede wszystkim oddziały brytyjskie (ze znaczącym wsparciem francuskim), pod naczelną komendą Douglasa Haiga oraz wojska niemieckie gdzie główną rolę odgrywali generałowie Maz von Gallwitz oraz Fritz von Bellow. W chwili rozpoczęcia bitwy Brytyjczycy wystawili do niej ok. 390 tys. ludzi, Francuzi – ok. 330 tys. ludzi, a Niemcy – ok. 315 tys. żołnierzy. Początkowo zakładano w sztabach alianckich, że ofensywa nad Sommą doprowadzi do przełamania niemieckiego frontu i przyspieszenia zakończenia wojny, ale w chwili jej rozpoczęcia liczono przede wszystkim na odciążenie Francuzów walczących pod Verdun. Jednym z najtragiczniejszych jej epizodów był pierwszy dzień ofensywy, czyli 1 lipca 1916 r., kiedy to armia brytyjska w rannych i zabitych straciła ok. 57.000 ludzi. Były to największe straty, jakie British Army poniosła w ciągu jednego dnia w całej swej historii! Sama bitwa, ciągnąca się przez wiele miesięcy jest wręcz klasycznym przykładem wojny pozycyjnej, kiedy to front – pomimo zastosowania ogromnych sił i środków – przesuwał się co najwyżej o kilkaset metrów. Była to zatem sytuacja analogiczna do tej z bitwy pod Verdun. Warto dodać, że w toku bitwy nad Sommą po raz pierwszy w historii wojskowości wojska brytyjskie na szeroką skalę zastosowały czołgi. Przyjmuje się, że w toku bitwy wojska brytyjskie, francuskie oraz niemieckie straciły łącznie ok. 1 miliona żołnierzy…
W chwili wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914 roku, cała armia brytyjska, w tym także piechota, składała się z ochotników i liczyła ok. 250 tys. żołnierzy wojsk regularnych. Warto dodać, że armia ta przeszła po II wojnie burskiej (1899-1902) spore zmiany, które dotyczyły umundurowania (np. wprowadzenia mundurów w kolorze khaki), oporządzenia oraz uzbrojenia. Bez wątpienia była świetnie wyszkolona i kładziono w niej spory nacisk na trening strzelecki. Jednak realia I wojny światowej doprowadziły do wprowadzenia poboru powszechnego w Wielkiej Brytanii w styczniu 1916 roku, co doprowadziło do znacznego wzrostu liczebności brytyjskich sił zbrojnych – w tym piechoty. Podobnie jak w innych europejskich armiach w tym czasie podstawową jednostka organizacyjną na szczeblu taktyczno-operacyjnym był dywizja. Przykładowo, sformowana w 1914 r. 27. Dywizja Piechoty składała się z trzech, a od 1915 r. , z czterech brygad piechoty. Do tego dochodziły jednostki wsparcia w postaci jednostek artylerii, saperów, medycznych oraz zaopatrzenia. Podstawową bronią brytyjskiego piechura był karabin Short Magazine Lee Enfield Mark III. W toku wojny na szeroką skalę wprowadzono udane, lekkie karabiny maszynowe Lewis. Natomiast jednostki artylerii polowej wykorzystywały najczęściej armaty 18-funtowe kal. 84 mm. Taktyka brytyjskiej piechoty w toku wojny wyraźnie się zmieniała i ewoluowała – od kładzenia nacisku na ogień pojedynczego piechura, poprzez atak tyralierą, po stosowaniu w 1918 r. możliwie elastycznej taktyki natarcia z wykorzystaniem do maksimum broni maszynowej i granatów. Warto dodać, że pod konie 1918 r. armia brytyjska liczyła w sumie 3,82 miliona żołnierzy sformowanych w 70 dywizjach. Lwia ich część to żołnierze piechoty. Dość powszechnie przyjmuje się, że piechota brytyjska swój chrzest bojowy w I wojnie światowej przeszła pod Mons w 1914 r., a jej najkrwawszą bitwą była bitwa nad Sommą w 1916 roku.
W chwili rozpoczęcia I wojny światowej, w sierpniu 1914 roku, armia cesarskich Niemiec, była uznawana za najlepszą i najsprawniejszą na Starym Kontynencie. Takie przeświadczenie wynikało przede wszystkim ze sławy zwycięstw odniesionych w toku wojen z Austrią w 1866 r. oraz z Francją w latach 1870-1871. Także wiele rozwiązań organizacyjnych stosowanych w owym czasie w armii pruskiej, a później niemieckiej (np. strategiczne linie kolejowe czy techniki mobilizacyjne) było kopiowanych w innych krajach europejskich. Podobnie jak w armii francuskiej czy rosyjskiej, największym liczebnie rodzajem sił zbrojnych armii niemieckiej w 1914 r. była piechota. Piechur niemiecki w tym czasie za swe główne uzbrojenie miał udany karabin Mauser Gewehr 98 kal. 7,92 mm, a na głowie nosił słynną pickelhaubę – tak bezlitośnie wykorzystywaną jako symbol niemieckiego militaryzmu w karykaturze państw Ententy. Warto dodać, że mundur niemieckie piechura był znacznie mniej kolorowy, niż jego francuskiego odpowiednika. W chwili wybuchu Wielkiej Wojny niemiecki korpus składał się z dowództwa, 2 dywizji piechoty, dywizjonu artylerii ciężkiej (16 haubic kal. 150 mm), batalionu łączności, kompanii reflektorów oraz kompanii lotniczej. Dywizja piechoty składała się z kolei z dwóch brygad, a każda z nich z dwóch pułków piechoty. Natomiast pojedynczy pułk piechoty składał się z 3 batalionów oraz kompanii karabinów maszynowych liczącej 6 sztuk ckm-ów. Warto dodać, że dywizja piechoty była wspierana przez brygadę artylerii w sile 72 dział. Rzecz jasna w toku I wojny światowej niemiecka piechota przechodziła daleko idące zmiany. Przede wszystkim w jej toku wprowadzono do uzbrojenia hełm stalowy (niem. Stahlhelm), który z drobnymi zmianami dotrwał w niemieckich siłach zbrojnych do końca…II wojny światowej! Na szeroką skalę zaczęto też stosować granaty ręczne, maski przeciwgazowe i lekkie karabiny maszynowe (niem. leichte Maschinengewehr – w skrócie lMG). Pojawiły się też takie oddziały jak Stosstruppen.
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz się w tysiącach produktów?
Zapoznaj się z poniższymi materiałami, może rozjaśnią Ci sprawę.
Chcesz pójść krok dalej i uczynić swoje dzieło nieszablonowym, dodając maksimum detali, aranżując ciekawe dioramy, tworząc niestandardowe wersje? Dowiedz się więcej na temat