M113 to amerykański transporter opancerzony. Pierwsze projekty powstały w 1956 roku, a produkcja seryjna w firmie FMC ruszyła w 1960 roku. Trwała do 1987 i doprowadziła do wytworzenia 73000 egzemplarzy tego pojazdu na potrzeby własne armii USA jak również na eksport. M113 trafił na uzbrojenie aż 45 krajów min. Izraela, Hiszpanii, Włoch Grecji czy Niemiec. M113 jest najpopularniejszym transportem na świecie i stanowi podstawę dla największej na świecie rodziny pojazdów opancerzonych. Kadłub M113 jest skonstruowany ze stali i aluminium, z pancerzem spawanym. Obniża to masę, ale chroni załogę tylko przed amunicją małokalibrową. Armia izraelska, aby poprawić ten mankament stosuje pancerz Rafael TOGA. Stanowisko kierowcy jest umieszczone z przodu po lewej, a silnik z przodu po prawej stronie pojazdu. Żołnierze desantu (do 7 ludzi) siedzą na ławach wzdłuż kadłuba i ruszają do walki poprzez rampę umieszczoną z tyłu transportera, która jest opuszczana hydraulicznie. Podstawowy M113 jest w stanie pokonywać przeszkody wodne, gdzie napęd stanowią gąsienice. M113 brał udział w bardzo dużej ilości konfliktów min. w wojnie wietnamskiej, wojnie Jom Kippur, w operacji Pustynna Burza oraz w wojnie w Iraku w 2003 roku. W armii amerykańskiej jest systematycznie zastępowany przez wóz M2 Bradley. Spośród ogromnej rodziny bazującej na podwoziu M113 można wymienić amerykański M901, który jest uzbrojony w wyrzutnię TOW czy też izraelski M113 Fitter z zamontowanym specjalnym dźwigiem, będący podstawowym pojazdem izraelskich służb naprawczo-remontowych w batalionach pancernych. Fitter jest także wykorzystywany przez Australię i Belgię. Dane techniczne (wersja M113A3): długość: 4,86m, szerokość: 2,69m, wysokość: 2,54m, masa 12,1t, moc silnika: 266KM, prędkość (na drodze): 66km/h, uzbrojenie: 1 karabin maszynowy kal.12,7mm.
M2/M3 Bradley jest współczesnym amerykańskim bojowym wozem piechoty (BWP). Pierwsze prototypy pojazdu powstały w 1976 roku, a produkcja seryjna rozpoczęta w 1980 roku trwa do dzisiaj. Szacuje się, że do początku 2018 roku powstało ok. 6800 wozów tego typu. Bradley jest napędzany silnikiem Cummins VTA-903T lub VTA-903 o mocy odpowiednio 500 KM i 600 KM. Uzbrojenie stanowi pojedyncza armata automatyczna M242 kal. 25 mm, 1 karabin maszynowy M240 kal. 7,62 mm oraz 1 dwuprowadnicowa wyrzutnia rakietowych pocisków kierowanych TOW.
M2/M3 Bradley pierwotnie tworzono jako nowy bojowy wóz piechoty dla US Army mający zastąpić pojazdy M113. Przy jego projektowaniu położono szczególny nacisk na możliwość współpracy na polu walki z czołgami M1 Abrams, lepsze uzbrojenie aniżeli w M113, możliwie jak największą mobilność oraz wysoką niezawodność. Co ciekawe, nie przywiązywano szczególnie dużej roli do opancerzenia nowego BWP co doprowadziło do tego, że pierwsze partie produkcyjne miały sporą część kadłuba wykonaną z aluminium. Pod koniec lat 70, jeszcze na etapie testów, dowództwo US Army postanowiło również na bazie M2 opracować bojowy wóz rozpoznawczy M3, który zewnętrznie bardzo trudno odróżnić od swego „krewniaka”. W toku produkcji seryjnej powstało kilka wersji wozów M2. Pierwszą poważniejszą modernizacją okazała się wersja M2A1, która posiadała dwuprowadnicową wyrzutnię TOW (zamiast pojedynczej). Później powstała wersja M2A2, która posiadała wzmocniony pancerz, z możliwością stosowania pancerza reaktywnego oraz nowym silnikiem o mocy 600 KM. Wreszcie ostatnią – przynajmniej na chwilę obecną – okazała się wersja M2A3, która została jeszcze bardziej dopancerzona oraz otrzymała znacznie nowocześniejszą elektronikę. Wozy M2/M3 znajdują się na wyposażeniu jedynie Arabii Saudyjskiej oraz Stanów Zjednoczonych. Brały też udział w kilku konfliktach, przede wszystkim w operacji Pustynna Burza z lat 1990-1991.
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz się w tysiącach produktów?
Zapoznaj się z poniższymi materiałami, może rozjaśnią Ci sprawę.
Chcesz pójść krok dalej i uczynić swoje dzieło nieszablonowym, dodając maksimum detali, aranżując ciekawe dioramy, tworząc niestandardowe wersje? Dowiedz się więcej na temat