W toku II wojny światowej British Army sformowało w sumie 43 dywizje piechoty (ang. Infantry division). W chwili rozpoczęcia wojny etat dywizji liczył ok. 13.800 oficerów i żołnierzy, natomiast w 1944 r. liczba ta wzrosła do ok. 18.300 ludzi. Ta znaczna zmiana w etacie wynikała przede wszystkim ze wzrostu różnego rodzaju pododdziałów wsparcia, a nie zwiększenia liczby samych piechurów. W 1944 r. brytyjska dywizja piechoty składała się z trzech brygad piechoty, z których każda posiadała własną kwaterę, pluton sztabowy, 3 bataliony piechoty, pododdziały inżynieryjne. Warto dodać, że pojedynczy batalion piechoty posiadał ok. 780 oficerów i żołnierzy oraz posiadał liczne jednostki wsparcia (np. pluton moździerzy czy pluton rozpoznawczy). W składzie dywizji znajdowała się również de facto brygada artylerii z pięcioma pułkami artylerii (w tym jednym ppanc i jednym plot), batalion karabinów maszynowych i moździerzy oraz pododdziały rozpoznania, łączności czy saperów. Istotnym elementem zwiększającym mobilność brytyjskiej dywizji piechoty było jej pełen zmotoryzowanie. Podstawową broń strzelecką brytyjskiego piechura był karabin Lee Enfield No.1 albo No.4. Jako broń maszynową wykorzystywano między innymi pistolety maszynowe Sten, ręczne karabiny maszynowe Bren czy Kariny maszynowe Vickers. Najczęściej stosowaną bronią przeciwpancerną był armaty 2- i 6-funtowe kal. 40 i 57 mm, a później także armaty 17-funtowe kal. 76 mm. Z kolei podstawowym uzbrojeniem artylerii polowej była bardzo udana haubica Ordnance QF 25-pounder.
Pierwsze czołgi w armii niemieckiej pojawiły się już u schyłku I wojny światowej – były to maszyny A7V. Po podpisaniu traktatu wersalskiego niemieckim siłom zbrojnym zabroniono rozwoju broni pancernej, ale strona niemiecka nie honorowała tych ograniczeń i potajemnie rozwijała broń pancerną. Natomiast po dojściu Adolfa Hitlera do władzy w 1933 r. ów rozwój stał się już całkowicie oficjalny, a w 1935 r. sformowana 1. Dywizję Pancerną. W okresie 1935-1939 sformowano też dalsze dywizje, a ich głównym sprzętem były wozy Pz.Kpfw: I, II, III oraz IV. Pojedyncza dywizja pancerna w tym czasie była złożona z brygady czołgów dzielonej na dwa regimenty pancerne, brygady piechoty zmotoryzowanej oraz pododdziałów wsparcia, między: rozpoznawczego, artylerii, przeciwlotniczego czy saperów. Etatowo liczyła ok. 300 czołgów. Warto również dodać, że niemieckie wojska pancerne (niem. Panzerwaffe) były szkolone i przygotowywane do realizowania doktryny wojny błyskawicznej, a nie – tak jak w wielu ówczesnych armiach – do wspierania działań piechoty. Kładziono zatem nacisk w szkoleniu „pancerniaków” na wymienność funkcji, samodzielność w podejmowaniu decyzji przez oficerów i podoficerów oraz jak najlepsze opanowanie techniczne posiadanych czołgów. Wszystko to zaowocowało wielkimi sukcesami niemieckiej broni pancernej w Polsce w 1939 r., ale zwłaszcza na zachodzie Europy w 1940 roku. Także w toku walk w Afryce Północnej – zwłaszcza w okresie 1941-1942 – niemieckie wojska pancerne okazywały się bardzo trudnym przeciwnikiem. Przed inwazją na ZSRR liczba niemieckich dywizji pancernych wzrosła niemal dwukrotnie, ale liczba czołgów w tych jednostkach zmalała do ok. 150-200 wozów. Także w toku walk na froncie wschodnim – zwłaszcza w latach 1941-1942 – niemieckie wojska pancerne górowały wyszkoleniem i organizacją nad swym sowieckim przeciwnikiem. Jednak kontakt z takimi wozami jak T-34 czy KW-1 wymusił wprowadzenie do linii w 1942 i 1943 r. czołgów Pz.Kpfw V oraz VI. Rosnące straty na froncie wschodnim, jak również przegrane batalie – pod Stalingradem czy Kurskiem – sprawiły, że niemiecka Panzerwaffe została osłabiona. W jej strukturze pojawiły się bataliony czołgów ciężkich (z 3 kompaniami czołgów), a w 1943 r. powołano dywizje grenadierów pancernych. Dawała też o sobie znać coraz wyraźniejsza przewaga strony radzieckiej, a od 1944 r. – konieczność równoczesnej walki z wojskami radzieckimi na wschodzie oraz aliantami na zachodzie. Przyjmuje się również, że to wtedy (w latach 1944-1945) wyszkolenie niemieckich wojsk pancernych było słabsze, aniżeli w okresie wcześniejszym i nie stanowiło już tak istotnej przewagi po stronie niemieckiej, niż wcześniej. Ostatnimi, zakrojonymi na dużą skalę, operacjami niemieckiej Panzerwaffe były ofensywy w Ardenach (1944-1945) oraz na Węgrzech (1945 r.).
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz się w tysiącach produktów?
Zapoznaj się z poniższymi materiałami, może rozjaśnią Ci sprawę.
Chcesz pójść krok dalej i uczynić swoje dzieło nieszablonowym, dodając maksimum detali, aranżując ciekawe dioramy, tworząc niestandardowe wersje? Dowiedz się więcej na temat
