Przyjmuje się, że w okresie wczesnego średniowiecza (V-X w.) w łacińskiej Europie, na polach bitew dominowała kawaleria, której szarże nierzadko rozstrzygały o losach batalii. Piechota w tym czasie, choć znacząca liczebnie, była traktowana drugorzędnie. Jednak już w pełnym średniowieczu (XI-XIII w.) ten obraz zaczął bardzo powoli ulegać zmianie, aby XIV-XV wieku zmienić się znacząco. W późnym średniowieczu piechota dość skutecznie była w stanie zmagać się z rycerską przede wszystkim kawalerią. Dwóch znaczących przykładów dostarcza wojna stuletnia (1337-1453), kiedy to pod Crecy (1346 r.) oraz Azincourt (1415 r.) angielscy łucznicy powstrzymali szarże francuskiej kawalerii i niemal samodzielnie przesądzili o wynikach tych batalii. Jednocześnie jednak, sposób prowadzenia walki piechoty zmienili Szwajcarzy, którzy stosowali taktykę najczęściej ofensywną, a siłę swej wysoce zdyscyplinowanej piechoty opierali przede wszystkim na broni kolnej – przede wszystkim pice. Przykładem może być chociażby bitwa pod Sempach z 1386 roku. Warto też pamiętać o bitwach toczonych przez husytów, którzy dzięki wykorzystaniu m.in.: taboru czy prymitywnej jeszcze broni palnej byli w stanie zadawać kawalerii znaczące porażki na polach bitew. Owe zmiany, dokonujące się w taktyce oraz uzbrojeniu piechoty na przestrzeni XIV-XV wieku sprawiły, że w zachodniej Europie na początku epoki nowożytnej to piechota będzie „królową pól bitewnych”.
Kusza, jako oręż bitewny, nie jest poświadczona źródłowo na terenie łacińskiej Europy od V do schyłku X wieku. Pierwsze wzmianki na jej temat pojawiają się w źródłach francuskich pod koniec tego właśnie stulecia. Przyjmuje się również, że kusza była niemal na pewno stosowana w bitwie pod Hastings w 1066 roku. Można też przyjąć, że rozpowszechniła się w Europie na przestrzeni XI i XII wieku. Kusza stanowiła w sprawnych rękach bardzo groźną broń, posiadała bowiem ogromną – jak na owe czasy – siłę penetrującą, dużą celność i była w stanie zabić człowiek z dystansu nawet 350 metrów! Jej głównym minusem była stosunkowo niska szybkostrzelność oraz dość skomplikowany proces nabijania broni. Pomimo tego, wykorzystywano ją nie tylko w oblężeniach, ale też w otwartym polu, a za wysoce cenionych żołnierzy zaciężnych biegłych we władaniu tą bronią postrzegano zwłaszcza kuszników genueńskich. Warto dodać, że w późnym średniowieczu (XIV-XV w.) kusznicy często współpracowali z pawężnikami, czyli żołnierzami noszącymi tarcze, mającymi chronić kuszników. Kusza ustąpiła na polach bitew miejsca arkebuzom, a później muszkietom, na przełomie XV i XVI wieku.
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz się w tysiącach produktów?
Zapoznaj się z poniższymi materiałami, może rozjaśnią Ci sprawę.
Chcesz pójść krok dalej i uczynić swoje dzieło nieszablonowym, dodając maksimum detali, aranżując ciekawe dioramy, tworząc niestandardowe wersje? Dowiedz się więcej na temat
