Bitwa na łuku kurskim (niemiecki kryptonim: operacja Zitadelle) jest powszechnie uznawana – nie do końca trafnie - za największe starcie pancerne w II wojnie światowej oraz za największą bitwę pancerną na froncie wschodnim. Doszło do niej, po niemieckiej klęsce pod Stalingradem z lutego 1943 r., ale również po udanej, niemieckiej kontrofensywie pod Charkowem z marca tego samego roku. Strona niemiecka, przystępując do bitwy liczyła na pełne zdobycie inicjatywy strategicznej, na zadanie stronie sowieckiej możliwie jak największych strat, jak również na zniszczenie w zarodku – spodziewanej na lato 1943 r. – radzieckiej ofensywy. Armia Czerwona przyjęła postawę defensywną, starając się w początkowej fazie operacji wykrwawić nacierających Niemców, a później przejść do kontrofensywy. Bitwa na łuku kurskim rozpoczęła się 5 lipca 1943 r., a wraz z sowieckimi operacjami orłowską oraz biełgorodzką trwała do 23 sierpnia tego samego roku. W jej toku, pomimo zaangażowana przez wojska niemieckie znacznych sił oraz najnowszych czołgów Tygrys i Pantera oraz niszczycieli czołgów Ferdynand, wiktorię odnieśli Sowieci, którzy świetnie przygotowali się do tej batalii, a pomimo poniesienia ogromnych strat – byli w stanie przejść do kontrofensywy. Bitwa na łuku kurskim okazała się jednym z punktów zwrotnych w II wojnie światowej. Szacuje się, że w jej wyniku (od 5 lipca do 23 sierpnia) wojska niemieckie straciły ok. 240.000 żołnierzy – zabitych, rannych i wziętych do niewoli, ok. 1300 czołgów oraz ok. 1000 samolotów. Straty Armii Czerwonej były bez wątpienia większe.
Pierwsze czołgi w armii niemieckiej pojawiły się już u schyłku I wojny światowej – były to maszyny A7V. Po podpisaniu traktatu wersalskiego niemieckim siłom zbrojnym zabroniono rozwoju broni pancernej, ale strona niemiecka nie honorowała tych ograniczeń i potajemnie rozwijała broń pancerną. Natomiast po dojściu Adolfa Hitlera do władzy w 1933 r. ów rozwój stał się już całkowicie oficjalny, a w 1935 r. sformowana 1. Dywizję Pancerną. W okresie 1935-1939 sformowano też dalsze dywizje, a ich głównym sprzętem były wozy Pz.Kpfw: I, II, III oraz IV. Pojedyncza dywizja pancerna w tym czasie była złożona z brygady czołgów dzielonej na dwa regimenty pancerne, brygady piechoty zmotoryzowanej oraz pododdziałów wsparcia, między: rozpoznawczego, artylerii, przeciwlotniczego czy saperów. Etatowo liczyła ok. 300 czołgów. Warto również dodać, że niemieckie wojska pancerne (niem. Panzerwaffe) były szkolone i przygotowywane do realizowania doktryny wojny błyskawicznej, a nie – tak jak w wielu ówczesnych armiach – do wspierania działań piechoty. Kładziono zatem nacisk w szkoleniu „pancerniaków” na wymienność funkcji, samodzielność w podejmowaniu decyzji przez oficerów i podoficerów oraz jak najlepsze opanowanie techniczne posiadanych czołgów. Wszystko to zaowocowało wielkimi sukcesami niemieckiej broni pancernej w Polsce w 1939 r., ale zwłaszcza na zachodzie Europy w 1940 roku. Także w toku walk w Afryce Północnej – zwłaszcza w okresie 1941-1942 – niemieckie wojska pancerne okazywały się bardzo trudnym przeciwnikiem. Przed inwazją na ZSRR liczba niemieckich dywizji pancernych wzrosła niemal dwukrotnie, ale liczba czołgów w tych jednostkach zmalała do ok. 150-200 wozów. Także w toku walk na froncie wschodnim – zwłaszcza w latach 1941-1942 – niemieckie wojska pancerne górowały wyszkoleniem i organizacją nad swym sowieckim przeciwnikiem. Jednak kontakt z takimi wozami jak T-34 czy KW-1 wymusił wprowadzenie do linii w 1942 i 1943 r. czołgów Pz.Kpfw V oraz VI. Rosnące straty na froncie wschodnim, jak również przegrane batalie – pod Stalingradem czy Kurskiem – sprawiły, że niemiecka Panzerwaffe została osłabiona. W jej strukturze pojawiły się bataliony czołgów ciężkich (z 3 kompaniami czołgów), a w 1943 r. powołano dywizje grenadierów pancernych. Dawała też o sobie znać coraz wyraźniejsza przewaga strony radzieckiej, a od 1944 r. – konieczność równoczesnej walki z wojskami radzieckimi na wschodzie oraz aliantami na zachodzie. Przyjmuje się również, że to wtedy (w latach 1944-1945) wyszkolenie niemieckich wojsk pancernych było słabsze, aniżeli w okresie wcześniejszym i nie stanowiło już tak istotnej przewagi po stronie niemieckiej, niż wcześniej. Ostatnimi, zakrojonymi na dużą skalę, operacjami niemieckiej Panzerwaffe były ofensywy w Ardenach (1944-1945) oraz na Węgrzech (1945 r.).
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz się w tysiącach produktów?
Zapoznaj się z poniższymi materiałami, może rozjaśnią Ci sprawę.
Chcesz pójść krok dalej i uczynić swoje dzieło nieszablonowym, dodając maksimum detali, aranżując ciekawe dioramy, tworząc niestandardowe wersje? Dowiedz się więcej na temat