Wojska pancerne i zmechanizowane Armii Czerwonej zaczęto formować na szerszą skalę w pod koniec lat 20. i w latach 30. XX wieku. Zwłaszcza na lata 30. XX wieku przypada ich dynamiczny rozwój. Znajdowało to odbicie zarówno w strukturze organizacyjnej, jak i w wyposażeniu. Na pierwszej z tych płaszczyzn zaczęto od 1932 r. formować korpusy zmechanizowane, których struktura zresztą ewoluowała do wybuchu II wojny światowej. Gdy idzie o wyposażenie – zaczęto wprowadzać nowe rodzaje czołgów, takie jak BT-5, BT-7, T-26 czy czołg wielowieżowy T-28. Bardzo udane czołgi wprowadzone też do linii krótko przez rozpoczęciem wojny z III Rzeszą – mowa rzecz jasna o KW-1 oraz T-34. Pomimo jednak faktu, że w chwili niemieckiej agresji radzieckie wojska pancerne miały zdecydowaną przewagą ilościową nad agresorem, poniosły one ogromne straty w ludziach i sprzęcie w pierwszym okresie wojny. Można je tłumaczyć chociażby brakami w dobrze wyszkolonej kadrze oficerskiej (pokłosie stalinowskich czystek z lat 30. XX wieku), gorszym wyszkoleniu indywidualnym radzieckich czołgistów w porównaniu z ich niemieckimi przeciwnikami czy gorszej taktyce stosowanej przez załogi radzieckich czołgów. Także doktryna ich użycia nie była tak spójna i tak dobrze ugruntowana w wyszkoleniu jak w armii niemieckiej. Można też do tego dodać raczej słabą ergonomię wozów sowieckich czy niedobór radiostacji krótkiego i dalekiego zasięgu w wojskach pancernych. Z czasem jednak owe błędy zaczęto mniej lub bardziej skutecznie korygować. Przykładowo – od wiosny 1942 r. zaczęto formować armie pancerne, które miały pełnić przede wszystkim zadania ofensywne i które stanowiły nieco bardziej ergonomiczną strukturę, niż wcześniejsze korpusy zmechanizowane. Zasadne wydaje się jednak twierdzenie, że aż do końca wojny Armia Czerwona kładła raczej nacisk na przewagą ilościową, aniżeli jakościową nad przeciwnikiem, chociaż wprowadziła do służby w toku działań wojennych tak udane czołgi jak T-34/85 czy IS-2. Widać to doskonale chociażby w toku bitwy pod Kurskiem z lipca 1943 roku.
Radziecki korpus oficerski zaczął się formować w toku wojny domowej w Rosji, która wybuchła po rewolucji październikowej w 1917 roku. Po jej definitywnym zakończeniu na przełomie lat 1922/1923 (chociaż główne działania dobiegły końca już w 1919 roku), jak również po porażce w wojnie z Polską (pokój ryski - 1921 r.) zaczęto z wolna wyciągać z tych konfliktów zbrojnych wnioski, co wpływało na kształt radzieckiego korpusu oficerskiego oraz jego poglądy teoretyczno-militarne. Proces ten przyśpieszył na przełomie lat 20. i 30. XX wieku, kiedy to w ZSRR pojawiła się teoria tzw. głębokiej operacji, a swe prace publikowali Tuchaczewski czy mniej znani, ale bardzo istotni dla rozwoju radzieckiej myśli wojskowej Triandafiłow oraz Isserson. Jednak w połowie lat 30. XX wieku radziecki korpus oficerski został zdziesiątkowany w toku stalinowskich czystek, co dobiło się bardzo źle na jego profesjonalizmie, a chyba jeszcze bardziej – na samodzielności myślenia poszczególnych oficerów. Faktu tego nie zmieniło wprowadzenie zawodowego korpusu oficerskiego w 1935 roku. W efekcie owych czystek wysokie stanowiska dowódcze otrzymali oficerowie o zbyt słabym przygotowaniu, sporych brakach w wiedzy teoretycznej, ale za to całkowicie lojalni wobec aparatu państwa komunistycznego. Co więcej, na przełomie lat 30. i 40. XX wieku Armia Czerwona przechodziła intensywny rozwój ilościowy i generalnie cierpiała na spore braki w korpusie oficerskim. Braki w tym zakresie uwypukliła już wojna zimowa z Finlandią (1939-1940), a w całej mierze doszły one do głosu w pierwszym okresie wojny z Niemcami, zwłaszcza w okresie 1941-1942. Nawet pierwsze, wielkie zwycięstwo w tej wojnie (kontrofensywa spod Moskwy z 1941 r.) zostało odniesione bardziej dzięki wyczerpaniu przeciwnika oraz warunkom pogodowym, niż dzięki talentom dowódczym Żukowa. Z czasem jednak, kosztem ogromnej daniny krwi, radziecki korpus oficerski ulegał profesjonalizacji i był w stanie coraz umiejętniej prowadzić operacje lądowe zakrojone na naprawdę szeroką skalę. Za przykład może tu posuszyć chociażby operacja Bagration z 1944 roku. Także tacy generałowie i marszałkowie jak Rokossowski, Koniew czy Batow okazali się równorzędnymi przeciwnikami dla niemieckich dowódców. Nadto - zwłaszcza tego pierwszego można zaliczyć do jednego z lepszych dowódców okresu II wojny światowej.
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz się w tysiącach produktów?
Zapoznaj się z poniższymi materiałami, może rozjaśnią Ci sprawę.
Chcesz pójść krok dalej i uczynić swoje dzieło nieszablonowym, dodając maksimum detali, aranżując ciekawe dioramy, tworząc niestandardowe wersje? Dowiedz się więcej na temat
