Bitwa o Charków została rozegrana w dniach od 21 lutego do 18 marca 1943 roku. Przyjmuje się, że po stronie niemieckiej w batalii wzięło udział ok. 70.00 żołnierzy, natomiast po stronie sowieckiej – ok. 340 tys. żołnierzy. Po stronie niemieckiej dowodził feldmarszałek Erich von Manstein, natomiast po stronie sowieckiej – marszałek Filip Golikow. Geneza bitwy charkowskiej z 1943 r. sięga niemieckiej klęski pod Stalingradem z lutego 1943 r. oraz przejścia Armii Czerwonej do ofensywy w kierunku zachodnim na obszarze dzisiejszej południowo-zachodniej Rosji, która to ofensywa była wymierzona w niemiecką Grupę Armii „Południe”. Na początku lutego 1943 r. wojska radzieckie wyzwoliły między innymi Charków, Kursk i Biełgorod. Jednocześnie jednak, pomimo sukcesów, wojska radzieckie zostały mocno rozciągnięte, szwankowała ich logistyka, a przede wszystkim poniosły w toku działań ofensywnych stosunkowo wysokie straty. W zaistniałej sytuacji, pomimo znaczącej przewagi liczebnej wroga, wojska niemieckie (siłami zwłaszcza wojsk pancernych – między innymi II Korpusu Pancernego SS) podjęły ofensywę i w okresie od 21 do 28 lutego 1943 r. okrążyły i zniszczyły wojska Armii Czerwonej walczące na południe od Charkowa. W dniu 4 marca II Korpus wkroczył do miasta, odbijając je z rąk sowieckich do 15 marca, a trzy dni później został odbity Biełgorod. Bitwa charkowska doprowadziła do ustabilizowania frontu wschodniego aż do batalii na Łuku Kurskim w lipcu 1943 roku. W toku walk Sowieci stracili ok. 80.000 ludzi, podczas gdy strona niemiecka – ok. 11.000 ludzi.
Pierwszą jednostką paramilitarną, która miała w nazwie skrót SS (niem. Schutz Staffel) była osobista ochrona dyktatora III Rzeszy o nazwie Leibstandarte Adolf Hitler, która została oficjalnie sformowana w 1933 roku. Od 1934 r. SS był formacją niezależną, na której czele stał Heinrich Himmler. Z czasem sformowano dalsze jednostki SS, między innymi SS-Totenkopfverbände oraz SS-Verfügungstruppe. Warto dodać, że ta ostatnia była szkolona podobnie do regularnych jednostek piechoty Wehrmachtu. Na stosunkowo niewielką skalę jednostek SS użyto bojowo w czasie walk w Polsce w 1939 r. oraz w kampanii francuskiej w 1940 roku. Pierwsze jednostki przeznaczone od początku do walk na froncie utworzono w połowie 1940 r. nadając im określenie Waffen SS. Początkowo werbunek do nich był ochotniczy, przeprowadzany także wśród ludności nie-niemieckiej, ale z czasem zaczęto stosować obowiązkowy pobór. W ramach Waffen-SS sformowano wiele dywizji o różnej wartości bojowej. Niemniej kilka z nich (np. 1 Dywizję Pancerną SS LAH, 2 Dywizję Pancerną SS Das Reich czy 12 Dywizję Pancerną SS Hitlerjugend) można uznać za jednostki elitarne, o bardzo wysokiej wartości bojowej i często wyposażone w najlepszy dostępny sprzęt. Swe niemałe walory wykazały nie tylko na froncie wschodnim (1941-1945), zwłaszcza w toku walk pod Charkowem w 1943 r., ale też w toku bojów we Francji w 1944 roku. Inna sprawa, że jakość kadry dowódczej tych jednostek była w niejednym przypadku dyskusyjna, a wielu żołnierzy Waffen-SS dopuściło się w toku II wojny światowej zbrodni wojennych.
Panzergrenadier, to niemieckie określenie na formację grenadierów pancernych, czyli oddziały piechoty szkolone do walki w ścisłym współdziałania z własnymi czołgami. Określenie to zaczęto oficjalnie stosować od 1942 roku, kiedy to dywizje piechoty zostały przemianowane na dywizje grenadierów, a dywizje piechoty zmotoryzowanej na właśnie dywizje grenadierów pancernych. Warto dodać, że w latach 1937-1942 na określenie pułków piechoty służących w jednostkach pancernych stosowno określenie Schützen Regiment. Teoretycznie podstawowym wyposażeniem dywizji grenadierów pancernych miał być opancerzone transportery półgąsienicowe, zwłaszcza Sd.Kfz.251, ale ze względu na niewystarczającą produkcję bardzo często piechota ta była transportowana ciężarówkami. Standardowo dywizja grenadierów pancernych składała się z trzech pułków piechoty, po dwa bataliony w każdym pułku oraz liczne jednostki wsparcia w tym między innymi jednostki przeciwpancerne, przeciwlotnicze, saperskie czy łączności. Często wykorzystywano w tych formacjach działa samobieżne, taki jak np. StuG III. Warto dodać, że dywizje grenadierów pancernych były formowane nie tylko w Wehrmachcie, ale też w Waffen SS – za przykład niech posłuży Dywizja Totenkopf czy Dywizja Hohenstaufen.
Dopiero zaczynasz w modelarstwie i gubisz się w tysiącach produktów?
Zapoznaj się z poniższymi materiałami, może rozjaśnią Ci sprawę.
Chcesz pójść krok dalej i uczynić swoje dzieło nieszablonowym, dodając maksimum detali, aranżując ciekawe dioramy, tworząc niestandardowe wersje? Dowiedz się więcej na temat
